Aile İçerisinde Çocuklara Yönelik Kutlamaların Kırgız Kültürünün Yaşatılmasındaki Yeri ve Önemi

Аннотация

Bütün toplumlarda insanın doğumundan ölümüne kadar uygulana gelen bir takım kutlama merasimleri yer almaktadır. Özellikle geleneklerin güçlü bir şekilde yaşandığı toplumlarda ise bu tür merasimler büyük önem arz etmektedir. Gelenek, bir topluluğun kendinden önceki nesillerden miras olarak aldığı ve çeşitli yollarla nispeten yenilenerek sonraki kuşaklara aktardığı her türlü maddi, manevi bilgi, düşünce ve kültür birikimini ifade etmektedir. Bireylerin pozisyonunun gelenek içerisinde konumlandığı söz konusu geleneksel toplumlarda bireyler arasında çok sıkı bir ilişki ve yoğun bir şekilde yüz yüze iletişim bulunmaktadır. Geleneğin önemli bir bilgi kaynağı olduğu böylesi toplumlarda aile kurumu da önemli bir yere ve öneme sahiptir. Kendi öz değerlerini ve karakterlerini yansıtan geleneklerini canlı olarak yaşayan toplumlarda gelenek çoğu zaman birleştirici ve bütünleştirici bir rol oynamaktadır. Başka bir ifadeyle toplumsal mutabakatın zeminini oluşturmaktadır.  Öte yandan Geleneksel toplumlarda insan hayatının olağan döngüsü bir takım dini ve sosyal anlamlarla yüklü kutlamalarla işaretlenmiş bulunmaktadır. Bu durumun da toplumsal yaşamda bir devamlılık sağladığı söylenebilir. Gelenekler, toplumların milli ve dini değerlerine, zihniyetlerine, yaşadıkları coğrafyaya göre farklılık gösterebilmektedir. Günümüzde, geleneksel bir toplum kimliğine sahip olan ve geleneklerini büyük oranda yaşayan Kırgızlar da, diğer Türk topluluklarla benzerlik arz etmekle birlikte, kendilerine özgü bir toplumsal karaktere sahiptirler. Toplumsal hayatın her alanında yüzyıllardır süregelen geleneklerini yaşayan ve devam ettirme çabası içerisinde olan Kırgızlarda aile ve ailevi değerler büyük önem taşımaktadır. Kırgız kültüründe insan hayatının farklı dönemlerine yönelik önemli olaylara bağlı olarak yapılan geleneksel kutlamalar arasında çocuklara yönelik olarak da çok sayıda merasim bulunmaktadır. Bu tebliğimizde Kırgız toplumunda 0-7 yaş arası çocuklara yönelik geleneksel kutlamalar ve bunların aile içerisindeki değeri üzerinde duracağız. Çocuklara yönelik uygulana gelen merasimler arasında; ‘süyünçülöö’ (çocuğun doğumunu müjdeleme), ‘çocuğa isim verme’, ‘kırkın çıgaruu’ (kırklama/yeni doğan çocuğa 40 gün olduğunda yapılan özel merasim), ‘centek toy’ (yeni doğan çocuk için yapılan büyük kutlama), ‘beşik toy’ (çocuğu beşiğe koyma), ‘tuşoo kesüü’ (ip kesme merasimi), ‘sünnet etme’  sayılabilir. Aile içinde yapılan bu geleneksel kutlamalar Kırgız halkının inançlarını, maddi ve manevi değerlere olan yaklaşımlarını ve çocuklara gösterdiği tutumlarını yansıtmaktadır. Ayrıca Kırgız kültürünün sonraki nesillere aktarılmasında, aile içi değerlerin canlı tutulmasında ve çocuklara yeni değerlerin öğretilmesinde önemli bir yere sahip bulunmaktadır. Dini ve milli değerler içeren bu tür uygulamaların yaşatılması ve bu uygulamalardan üretilen değerlerin gerek örgün gerekse yaygın eğitime yansıtılmasının Kırgızistan’da aile kurumunun geleceğine yönelik önemli katkılar sağlayacağı kanaatindeyiz.